Grenzeloos zijn of niet zijn
Er zijn mensen die het schrijven niet kunnen laten. Armand Vliegen (58) uit Maastricht is er zo een. Vier boeken heeft de voormalige ondernemer inmiddels op zijn naam staan. Geen bestsellers. Dat kan ook niet met zakelijke titels als Grenzeloos reclame maken, een vak apart of Grenzeloos Ondernemen een must. Maar dat maakt Vliegen niet minder trots op zijn boeken. Met een boek op je naam stel je opeens wat voor, nemen mensen wat van je aan, ben je een autoriteit, heeft de auteur tot zijn grote vreugde gemerkt. Dat streelt natuurlijk de ijdelheid, ook die van Vliegen. Onverkochte voorraden neemt hij daarbij op de koop toe. Van Grenzeloos Ondernemen, een must heeft hij bijvoorbeeld 1500 exemplaren laten drukken. Met drie- tot vierhonderd stuks daarvan is hij vooralsnog in de maag blijven zitten. Maar toch heeft hij er geen geld op toe hoeven leggen, bezweert de auteur, zeker niet. Zijn boeken zijn geliefd bij een zeer select ondernemerspubliek, moeten we weten.

Vliegen junior wilde zijn eigen leven daarom vroegtijdig anders gaan invullen, met minder stress en zakelijke verplichtingen. Samen met zijn vrouw reist hij sindsdien de wereld rond. Eens in de zes weken hebben ze zichzelf verplicht tot een verblijf in hun appartement in de Provence in Zuid-Frankrijk.
Tussen de bedrijven door schrijft Vliegen zoals gezegd boeken. Vrijwel zonder uitzondering over ondernemen en adverteren over de grens, alsmede de kracht van de zachte g in grensoverschrijdende marketing. Een keer, in 2008, veroorloofde hij zich een frivool uit-stapje en schreef een boek over Luik met als titel "Mijn avonturen in Luik". De Franstalige stad op nog geen half uur van Maastricht, die hij sinds zijn jeugd veelvuldig bezocht heeft. Hij houdt van het uitgaansleven en de Franse cultuur.
Hoewel Vliegen zijn schapen dus op het droge heeft, laat zijn oude metier hem toch niet met rust. Hij wil nog wat om handen hebben, er toe doen. Vandaar dat hij publiekelijk hamert op de noodzaak van grenzeloos ondernemen in Limburg. Hij trekt brutaal een vergelijking met internet. Zoals er geen toekomst meer is voor bedrijven die de digitale snelweg links laten liggen, zo is er in de regio ook geen bestaansrecht meer voor bedrijven die niet over de grens kijken, is zijn overtuiging. Hij noemt tal van bedrijven in Maastricht, die niet meer zonder Belgische klandizie kunnen. Het omgekeerde geldt voor veel ondernemingen in Hasselt of Genk. Toch schuwen tegelijk veel bedrijven nog altijd het buitenlandse avontuur, valt hem op. Ze hebben er de tijd niet voor of zien er de noodzaak niet van in. Vliegen kent Limburgse ondernemers die tot in Groningen toe klanten zoeken, maar het om de hoek gelegen Duitse en Belgische grensgebied negeren. Te gek voor woorden in zijn ogen. En ja, hij wijst bedrijven daar ook op. Wil ze graag helpen bij het ontsluiten van de markten aan de andere kant van de grens, ze wakker schudden. Want zoals gezegd, het is meedoen of afhaken en het loodje leggen, voorspelt hij. Er is wat dat betreft ook nog een wereld te winnen. Veel Limburgse bedrijven zijn bijvoorbeeld wel present op internet, maar laten hun sites niet vertalen in het Duits en Frans. Onvoorstelbaar, vindt Vliegen, want het kost bijna niks en is wel essentieel. Je bent die je kent, is zijn lijfspreuk, zeker in het buitenland. Meertaligheid is sowieso een voorwaarde voor succesvol zakendoen over de grenzen heen. Winkelpersoneel in Maastricht of Venlo moet vloeiend Duits en Frans kunnen spreken. Net zoals in de winkels in Luik Nederlands gesproken wordt. Dan voelen mensen zich extra welkom, dat is pure reclame.
Toch is niet alles goud wat er aan de andere kant van de grens blinkt, waarschuwt hij ook. Ondernemers moeten hun zaken op de thuismarkt goed op orde hebben, voordat ze zich in een buitenlands avontuur storten. En niet alles lukt, want er zijn ook valkuilen. Neem Coffeelovers in Maastricht, een bedrijf dat met kansarmen werkt. In Maastricht is de formule een succes gebleken, een vestiging in Genk is evenwel gesneefd. De sociale lasten bleken daar een stuk hoger te liggen dan in Nederland. Maar niksdoen is zeker geen optie. Want de concurrentie zit niet stil, oude verdienmodellen liggen onder vuur. Klantenverlies op de thuismarkt is niet tegen te houden, een betere risicospreiding is gewenst. Vergroting van de markt door zelf de grens over te trekken, is in Limburg het enige alternatief. Vliegen ziet ook wel dat er bedrijven zijn die deze beweging maken, maar het gaat hem te langzaam. De knop moet nu om voor het te laat is. Grenzeloos zijn of niet zijn. Dat is de kwestie.